پشت پرده سفر مکرر مقامات آمریکایی به عربستان/ واشنگتن در اندیشه شکست مذاکرات صلح یمن است؟
تاریخ انتشار: ۲۷ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۴۵۳۴۳
با وجود مانورهایی که آمریکا درباره تلاش برای پایان دادن به جنگ یمن میدهد اما واقعیت اقدامات انجام شده توسط واشنگتن در تعامل با این پرونده، خلاف ادعاهای صلحطلبانه آن را ثابت میکند. - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، بعد از پیشرفتی که در جریان مذاکرات مربوطه برای تمدید آتشبس در یمن حاصل شده، انجام قرارداد تبادل اسرا بین دولت نجات ملی و عربستان سعودی و نیروهای یمنی وابسته به این کشور که اواخر هفته گذشته وارد فاز اجرایی شد، بارزترین شاخصی است که امیدها را برای پایان جنگ ویرانگر یمن در نهمین سال آن بیشتر میکند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تکمیل پرونده تبادل اسرا و سیگنالهای مثبت برای پایان جنگ یمن
انجام معامله تبادل اسرا قرار بود در نوزدهم ماه مبارک رمضان انجام بگیرد اما به دلیل عدم آمادگی متجاوزان در جبهه «مأرب» این روند تا روز جمعه 23 ماه مبارک رمضان به تعویق افتاد.
این روند، 3 مرحله دارد که مرحله اول آن مربوط به تبادل اسرا بین صنعا و عدن بود و طی آن روز جمعه 250 اسیر یمنی آزاد شده و به صنعا برگشتند. دیروز (شنبه) نیز در دومین مرحله که شامل تبادل اسرا بین صنعا و ریاض بود 350 اسیر یمنی آزاد شدند. امروز یکشنبه سومین و آخرین مرحله از روند تبادل اسرا که بین صنعا و مأرب است انجام میشود و در مجموع این روند با آزادی 887 اسیر پایان مییابد.
ناطران امور یمن معتقدند که انجام موفقیتآمیز معامله تبادل اسرا میتواند یک گام اعتمادساز میان دو طرف اصلی جنگ برای تداوم و تثبیت آتشبسی باشد که در مراحل قبلی دائما از سوی ائتلاف متجاوز نقض میشد. همچنین به نظر میرسد عربستان روی خط صلح قرار گرفته و تصمیم خود را برای پایان جنگ یمن در نشستی با شورای ریاستجمهوری دولت مستعفی یمن اعلام کرده و اعضای این شورا را در جریان مذاکرات با دولت صنعا قرار داده است. در این زمینه «خالد بن سلمان» وزیر دفاع عربستان سعودی در دیداری که اواخر هفته گذشته با مقامات شورای ریاستی یمن داشت درباره راه حل سیاسی برای بحران یمن با آنها گفتگو کرد.
منابع سعودی گزارش دادند که راهکار پیشنهادی عربستان برای حل بحران یمن شامل تمدید آتشبس برای یک سال دیگر در ازای پرداخت همه حقوق کارکنان دولتی یمن و بازگشایی کامل بندر الحدیده است و بعد از آن مذاکرات مستقیم سیاسی برای رسیدن به یک راهکار جامع جهت حل بحران یمن آغاز میگردد.
مقامات ارشد صنعا نیز با تایید خبر توافق با عربستان برای تمدید آتشبس اعلام کردند که توافقها و راه حل جامع برای بحران یمن در مسیر پیشرفت قرار دارد و شامل دو مرحله میشود که قبل و بعد از عید فطر خواهد بود. همچنین نیروهای اماراتی نیز با همه تجهیزات نظامی خود در حال عقبنشینی از یمن هستند.
نگرانی آمریکا از آتشبس دائمی در یمن
اما درحالی که بسیاری، امیدوار به تثبیت آتشبس و پایان جنگ ویرانگر یمن هستند، شاخصهایی وجود دارد که نشان میدهد آمریکا علیرغم ادعاهای خود درباره تلاش برای پایان دادن به جنگ یمن، سعی در برهم زدن روند مذاکرات صلح میان طرفهای مربوطه دارد.
آمریکا بهعنوان طرفی که چراغ سبز تجاوز علیه یمن را به ائتلاف سعودی داد، نقش اصلی را در آغاز و ادامه این جنگ ویرانگر ایفا کرده است. کارخانههای اسلحهسازی در آمریکا مهمترین طرف سودبرنده از فاجعه یمن بودند و تنها در 8 ماه ابتدایی جنگ یمن، دولت وقت آمریکا بهریاست باراک اوباما، بیش از 20 میلیارد دلار به عربستان سلاح فروخت. سال گذشته شبکه المیادین در گزارشی اعلام کرد، خرید نظامی عربستان از منابع آمریکایی از زمان تجاوز به یمن تاکنون حدود 63 میلیارد دلار برآورد شده است.
ایالات متحده همچنین بهعنوان بزرگترین صادرکننده سلاح در جهان یک سال بعد از آغاز جنگ یمن تا سال 2020 حدود 37 درصد از صادرات سلاح خود را افزایش داد و آمار نشان میدهد که طی این سالها نزدیک به 80 درصد تسلیحات عربستان برای حملات نظامی در یمن توسط آمریکا تأمین شده است.
دولتهای مختلف آمریکا طی 8 سال گذشته بزرگترین حامی متجاوزان در جنگ یمن و اصلیترین عامل طولانی شدن آن بودهاند تا دست کم منبع درآمد عظیمی که با فروش سلاح به ائتلاف سعودی به دست آورده بودند را از دست ندهند. حتی دولت دموکرات جو بایدن نیز که از زمان ورود به کاخ سفید همواره درحال مانور دادن روی سناریو پایان جنگ یمن است نیز هرگز گام جدی در این زمینه برنداشته و با وجود گرفتاری در بحران اوکراین، حاضر به بستن پرونده جنگ یمن نشده است.
در همین راستا چند روز قبل «جک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا در تماسی تلفنی با «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی درباره یمن و ایران و همچنین مذاکراتی که اخیرا بین هیئت سعودی و دولت نجات ملی یمن در صنعا انجام شده است گفتگو کرد. ناظران بر این باورند که تماس سالیوان با بن سلمان نشاندهنده ترس دولت بایدن از رویکرد جدید عربستان در پرونده یمن است؛ زیرا آمریکا اساسا به دنبال آتشبس موقت در یمن است و قصد ندارد پرونده این جنگ را به طور کامل ببندد.
اما اقداماتی که عربستان به ویژه بعد از توافق با ایران، در تعامل با پروندههای مختلف از جمله یمن انجام داده، حاکی از تصمیم سعودیها برای آتشبس دائمی در جنگ یمن است که این مسئله با خواستههای آمریکا سازگار نیست. بنابراین میتوان نتیجه گرفت پیشنهاد جک سالیوان تحت عنوان «حمایت کامل آمریکا از روند دیپلماتیک در پرونده یمن» در چارچوب تلاشهای کاخ سفید برای ورود به خط دیدارهای دوجانبه هیئت سعودی و دولت صنعا و در نهایت، کارشکنی در روند مذاکرات دو طرف است.
سومین مرحله تبادل اسرا در یمن امروز نهایی میشودسفر هیئت سعودی- عمانی به یمن چه کمکی به آتشبس دائمی خواهد کرد؟ورود هواپیمای حامل دومین گروه از اسرای یمن به فرودگاه صنعاءفرستاده واشنگتن در منطقه چه میخواهد؟
اما مسئله به تماس تلفنی جک سالیوان با محمد بن سلمان ختم نمیشود؛ بلکه همزمان با تحولات سریع در پرونده جنگ یمن، بایدن، «تیم لیندر کینگ» فرستاده آمریکا در یمن را با هدف برهم زدن روند مذاکرات ریاض و صنعا راهی منطقه کرده است. اینکه میگوییم سفر فرستاده آمریکا به منطقه با هدف سنگاندازی در روند مذاکرات صلح یمن است، به تجربه ماههای گذشته برمیگردد که در آن لیندرکینگ با ورود به این روند، توافقهای حاصل شده میان صنعا و ریاض را ناکام گذاشت.
«مهدی المشاط» رئیس شورای عالی سیاسی یمن در آن زمان اعلام کرد آمریکا با وجود اینکه میداند تجاوز به یمن چه خسارت سنگینی به عربستان تحمیل کرده اما همچنان آشکارا خواستار ماندن عربستان در این باتلاق است؛ بدون اینکه خطراتی که متوجه امنیت سعودیهاست را در نظر بگیرد.
یکی دیگر از ابعاد کارشکنی آشکار ایالات متحده در روند مذاکرات صلح یمن آن است که واشنگتن همچنان اصرار دارد پروندههای نظامی و بشردوستانه یمن را به هم پیوند دهد؛ موضوعی که دولت صنعا آن را کاملا رد میکند و در صورتی که طرف سعودی بخواهد از این موضع واشنگتن تبعیت کند، عملا تفاهمات حاصل شده در مذاکرات اخیر با دولت نجات ملی یمن بیاثر خواهد شد.
منابع آگاه در این چارچوب اعلام کردند، لیندرکینگ قصد دارد با ورود مستقیم به خط مذاکرات ریاض و صنعا، همه تلاشهایی که از بیش از یک سال قبل با میانجیگری طرفهایی همچون عمان برای پایان دادن به جنگ ویرانگر یمن انجام شده را از بین ببرد.
سفر مکرر مقامات آمریکایی به عربستان
تماسها و دیدارهای آمریکاییها با مقامات سعودی درباره پرونده ایران و یمن همچنان ادامه دارد و چند روز قبل «لیندسی گراهام» سناتور جمهوری خواه آمریکا در ریاض با بن سلمان دیدار و گفتگو کرد؛ سناتوری که گفته بود حاضر است بمیرد ولی با بن سلمان به دلیل اقداماتش از جمله قتل جمال خاشقچی، روزنامه نگار منتقد سعودی دیدار نکند.
منابع آگاه گزارش دادند هدف آمریکاییها از تماسهای مکرر با مقامات سعودی، علاوه بر تاثیرگذاری بر مذاکرات یمن، جلوگیری از تقویت روابط عربستان با چین به ویژه بعد از توافق ریاض و تهران است.
حدود ده روز قبل نیز «ویلیام برنز» رئیس سیا در سفری از پیش اعلام نشده به عربستان رفت و در دیدار با مقامات سعودی نتوانست نارضایتی خود را از توافق این کشور با ایران تحت میانجیگری چین و سپس اقدام ریاض برای همگرایی با دمشق، پنهان کند.
برخی معتقدند که عربستان طی دوره اخیر در تعامل با پروندههای حساس داخلی و خارجی، رویکرد ترکیه را پیش گرفته و طبق سیاست «به صفر رساندن مشکلات» عمل میکند و بر همین اساس در مسیر فاصله گرفتن از وابستگیِ صرف به آمریکا قرار دارد. اما بزرگترین آزمون عربستان در این مسیر مربوط به پرونده یمن است؛ جایی که سعودیها باید ثابت کنند میتوانند مذاکرات صلح را به دور از مداخلات آمریکا به پایان برسانند و به نتیجهای برسند که به نفع هر دو طرف اصلی جنگ است.
توقف کامل تجاوزات، رفع محاصره، خروج کامل نیروهای ائتلاف از یمن، پرداخت غرامت و حل پرونده اسرا از جمله مهمترین اقداماتی است که عربستان برای نشان دادن حسن نیت در بستن پرونده جنگ ویرانگر یمن باید انجام دهد. به طور کلی اگر روند مذاکرات بین ریاض و صنعا به همین منوال و به دور از مداخلات خارجی و در راس آن آمریکا پیش برود، میتوان به نتیجهبخش بودن این مذاکرات امیدوار بود و بعد از آن وارد مرحله انتقالی میشویم که در این مرحله مذاکرات یمنی-یمنی بین دولت صنعا و شورای ریاستی دولت مستعفی آغاز میگردد تا ساختار دولت آینده یمن در یک مرحله انتقالی روشن شود.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: اخبار آمریکا اخبار عربستان سعودی یمن جنگ ویرانگر یمن روند مذاکرات مذاکرات صلح برای پایان تبادل اسرا دولت صنعا بحران یمن پایان جنگ بن سلمان جنگ یمن آتش بس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۴۵۳۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گاردین: سعودیها «پلن ب» را برای معامله کلیدی با آمریکا روی میز دارند
به گزارش خبرآنلاین، بر اساس این گزینه، آمریکا و عربستان توافقنامههایی را در مورد یک پیمان دفاعی دوجانبه، کمک واشنگتن در ایجاد صنعت انرژی هستهای غیرنظامی عربستان و اشتراک گذاری سطح بالا در زمینه هوش مصنوعی و سایر فناوریهای نوظهور امضا خواهند کرد.
به نوشته گاردین، به تلآویو پیشنهاد عادی سازی روابط دیپلماتیک با ریاض در ازای پذیرش راهحل دو دولتی برای خاتمه مناقشه ۷۶ ساله اسرائیل و اعراب توسط اسرائیل داده شده بود، اما بر اساس طرح B ریاض، تکمیل قراردادهای آمریکا و عربستان به توافق دولت بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی وابسته نخواهد بود.
به گزارش ایسنا، به نظر میرسد دولت بایدن حل و فصل این مساله تاریخی را که سالهاست به دنبال آن بوده ، دستکم در گرو خرابههای غزه قرار نمیدهد. آمریکاییها میخواهند شراکت راهبردی با عربستان سعودی را تقویت کنند تا نفوذ چین و روسیه را از بین ببرند.
روشن نیست که آیا دولت - چه رسد به کنگره - چنین نتیجه حداقلی را بپذیرد یا خیر. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در اظهارات روز دوشنبه در ریاض، به پیوند دادن توافق آمریکا و عربستان به عادی سازی ریاض-تلآویو و پیشرفت به سوی تشکیل کشور فلسطین ادامه داد. بلینکن در مجمع جهانی اقتصاد در پایتخت عربستان گفت: «به نظر من، کاری که عربستان سعودی و ایالات متحده با یکدیگر در زمینه توافقات خود انجام می دهند، به طور بالقوه به تکمیل نزدیک است. اما پس از آن برای پیشبرد عادی سازی، دو چیز لازم است: آرامش در غزه و مسیری معتبر به سوی یک کشور فلسطینی.
با این حال، نشانههایی از تزلزل در اردوگاه بایدن وجود دارد. مقامات آمریکایی که هفته گذشته مصر بودند که توافقات آمریکا و عربستان به طور تفکیکناپذیری با عادی سازی روابط عربستان و رژیم صهیونیستی و راه حل دو دولتی مرتبط است، در روزهای اخیر چندان اصراری براین شرط نشان ندادهاند.
یکی از اهداف سفر بلینکن به ریاض، نهایی کردن توافقات آمریکا و عربستان بود که مقامات دولت آن را تقریباً کامل توصیف کردند. با این حال، آنها تصریح کردند که هیچ پیشرفت نهایی وجود ندارد.
حداقل در ابتدا قرار بود هرگونه توافق آمریکا و عربستان مستقل از تحولات در سرزمینهای فلسطینی باشد، اما یک پیشنهاد رسمی به اسرائیل و عادیسازی روابط با عربستان - یکی از اهداف کلیدی سیاست خارجی اسرائیل - تعمیم داده شد البته در ازای اقدامی «غیرقابل برگشت» برای تشکیل کشور فلسطینی در غزه و کرانه باختری.
امیدواری آمریکا این بود که چنین پیشنهادی به موضوعی در عرصه سیاسی رژیم صهیونیستی تبدیل شود، به ویژه در انتخاباتی که پس از فروپاشی دولت نتانیاهو انجام میشود.
به گفته منابع آگاه، بخش هستهای توافق آمریکا و عربستان میتواند به ریاض اجازه دهد تا یک کارخانه تبدیل پودر اورانیوم تصفیه شده به گاز داشته باشد، اما عربستان در ابتدا اجازه غنیسازی گاز اورانیوم در خاک خود را نخواهد داشت، که این یک محدودیت کلیدی در زمینه توانمندی ساخت بمب هستهای است.
گاردین در ادامه گزارش خود آورده است: بخش سوم این قرارداد شامل کاهش کنترل صادرات تراشههای رایانهای مورد استفاده در ابزارهای توسعه هوش مصنوعی به عربستان سعودی است که عنصری کلیدی در آرزوهای عربستان برای تبدیل شدن به قطب فناوری پیشرفته برای منطقه است.
هر سه بخش پیش نویس توافق شامل کمک استراتژیک حیاتی ایالات متحده به امنیت عربستان است. به جای حرکت به سمت برقراری صلح در خاورمیانه و حل وفصل مساله فلسطین، پادشاهی سعودی یک توافق کاملاً دوجانبه را به عنوان دستاوردی برای واشنگتن در تلاشهایش برای مهار ایران و رقابت با قدرتهای بزرگ به ویژه با چین معرفی کرده است.
ریاض به طور پیوسته حجم تسلیحاتی خریداری شده از چین را افزایش داده، و ماه مارس با اعلام توافقش با ایران برای پذیرش میانجیگری پکن در حل اختلافات دوجانبه، دولت بایدن را غافلگیر کرد.
بایدن از ترس از دست دادن نقش خود در خاورمیانه، برخورد سرد با محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی را به خاطر اتهاماتی چون دست داشتن در قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار منتقد سعودی در سال ۲۰۱۸ کنار گذاشت. و برخورد گرم بایدن با ولیعهد سعودی در جریان سفرش به جده در سال ۲۰۲۲ انتقادات فراوانی را موجب شد.
کریستن فونتنروز، مدیر سابق خلیج فارس در شورای امنیت ملی آمریکا، قراردادهای هستهای، دفاعی و هوش مصنوعی را به عنوان دستاوردهای سفر بایدن توصیف کرده و میگوید: «این توافق با این فرض تنظیم شد که سعودیها عادیسازی با اسرائیل را به میز مذاکره بیاورند. اما دولت اسرائیل در حال حاضر برای جلوگیری از تشکیل کشور فلسطین ارزش بیشتری نسبت به عادی سازی روابط با عربستان قائل است. بنابراین توافقی که اکنون مورد بحث قرار می گیرد دوجانبه است.
گاردین مینویسد: با این حال، کاخ سفید در غیاب یک توافق عادی سازی که قدرت تغییر در مناقشه اسرائیل و فلسطین را داشته باشد، تمایلی به دادن این همه هزینه ندارد. مخالفت در کنگره که بیشتر بر سوابق حقوق بشر پادشاهی از جمله قتل خاشقجی متمرکز است، شدیدتر خواهد بود. روز سهشنبه فاش شد که العتیبی، فعال جوان سعودی حقوق زنان، پس از بازداشت به دلیل «انتخاب لباس و حمایت از حقوق زنان» بهطور مخفیانه توسط دادگاه ضد تروریسم به ۱۱ سال زندان محکوم شده است.
310310
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902122